Phân tích thực trạng vấn đề môi trường làng nghề chế biến thủy sản ở Vũng Tàu và đề xuất các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm.

GVHD : GVC. TS Phạm Thị Anh

SVTH: Thái Trần Nhân Ái & Vũ Thị Vân

DOWNLOAD

XEM TRỰC TUYẾN POWER POINT

XEM TRỰC TUYẾN BÀI WORD

Đề tài: Phân tích thực trạng vấn đề môi trường làng nghề chế biến thủy sản ở Vũng Tàu và đề xuất các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm.

CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU CHUNG

1.1           ĐẶT VẤN ĐỀ

Ngành thuỷ sản là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, bên cạnh những ngành kinh tế quan trọng như: công nghiệp, du lịch và các ngành dịch vụ,…Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giai đoạn 2006 - 2015, định hướng đến năm 2020 được Chính Phủ phê duyệt tại Quyết định số 15/2007/QĐ-TTg với mục tiêu là: "Xây dựng Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành Tỉnh công nghiệp, mạnh về kinh tế biển, với hệ thống thương cảng quốc gia và quốc tế, là một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch, hải sản của khu vực và của cả nước..."

Tiềm năng khai thác và chế biến thuỷ sản của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là rất lớn. Theo số liệu của phòng Quản lý thuỷ sản sở NN&PTNN tỉnh BR-VT thì vùng biển của tỉnh có nguồn thuỷ sản rất đa dạng, gồm 660 loài cá, 35 loài tôm, 23 loài mực,... cho phép mỗi năm khai thác khoảng 250.000 tấn. Vùng biển Bà Rịa - Vũng Tàu cường độ gió không cao, ít bão, có nhiều cửa lạch cho tàu thuyền neo đậu, nhiều cảng và bến cá phục vụ cho hoạt động khai thác thuỷ sản của trong tỉnh và cả khu vực đông nam bộ.

Ngoài ra tỉnh BR-VT còn có 9.572 ha mặt nước có thể phát triển việc nuôi trồng các loại thuỷ sản, đặc biệt là nuôi tôm - một mặt hàng có giá trị kinh tế cao. Nghề khai thác và nuôi trồng thuỷ sản đã tạo điều kiện thuận lợi cho nghề chế biến thuỷ sản phát triển; Đây là nghề truyền thống của tỉnh, với nhiều thành phần kinh tế tham gia. Tính đến nay, toàn tỉnh hiện có khoảng 172 cơ sở, doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh chế biến thuỷ sản với tổng công suất 150.000 tấn thành phẩm/năm, nhiều doanh nghiệp đã thực hiện đầu tư nâng cấp nhà xưởng trang thiết bị, mở rộng phát triển sản xuất. Mặt hàng thuỷ sản xuất khẩu của tỉnh hiện đã có mặt trên 50 nước, góp phần giải quyết hơn 9.000 lao động có việc làm ổn định.

Tuy vậy, các cơ sở nhà máy chế biến thuỷ sản nói trên, phần lớn được phát triển vào giai đoạn từ năm 1995- 2000, khi gặp điều kiện thị trường thuận lợi, hàng loạt nhà máy chế biến đã xây dựng tại phường 11, phường 12, khu vực Bến Đình thuộc TP. Vũng Tàu đã tạo nên những khu chế biến tự phát và những khu chế biến này hầu hết không có hạ tầng xử lý chất thải. Một số nhà máy phát triển trong thời gian gần đây tại xã Lộc An (huyện Đất Đỏ) đang lộ rõ đối nghịch với định hướng phát triển du lịch của địa phương; Riêng cụm các nhà máy, cơ sở chế biến thuỷ sản Tân Hải (huyện Tân Thành), do xây dựng dựng tự phát, không có có hạ tầng xử lý chất thải và thiếu sự quản lý về môi trường nên khu chế biến này trong thời gian qua đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Nguyên nhân của tình trạng này là do hiện nay trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chưa hình thành được khu công nghiệp chế biến thuỷ sản tập trung, việc quy hoạch xây dựng các khu vực cụ thể, dành riêng cho các nhà máy chế biến thuỷ sản từ trước đến nay chưa được các cấp chính quyền quan tâm đầu tư. Bên cạnh đó, do tính đặc thù của các nhà máy chế biến thuỷ sản là phải gắn với cảng cá, khu nuôi trồng thuỷ sản để chủ động nguồn nguyên liệu, giảm chi phí vận chuyển. Đồng thời, các nhà máy chế biến thuỷ sản còn phải gắn với nguồn lao động truyền thống của mỗi địa phương, tránh được nạn khan hiếm lao động khi vào mùa vụ.

Việc nghiên cứu một cách khoa học và tổng quát, đưa ra những giải pháp giảm thiểu ô nhiễm trong quá trình chế biến thuỷ sản là nhu cầu cấp thiết của tỉnh BR-VT nhằm kịp thời giải quyết việc các cơ sở sản xuất đang rải rác trong khu dân cư đô thị, trong các khu vực đang bị ô nhiễm trên địa bàn tỉnh. Đồng thời tạo dựng một mô hình chế biến thuỷ sản chuyên nghiệp, thân thiện với môi trường; thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp có cơ hội mạnh dạn đầu tư theo chiều sâu, với công nghệ, trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, chế biến thuỷ sản đạt tiêu chuẩn HACCP, ISO 9000. Tạo ra những sản phẩm tinh chế cao cấp, chất lượng cao, tăng giá trị cho loại hình thuỷ sản xuất khẩu. Góp phần vào sự tăng trưởng ngành thuỷ sản tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu một cách ổn định và bền vững.

1.2           MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

Phương pháp luận: Dùng phương pháp phân tích hệ thống

Phương pháp nghiên cứu

Tổng hợp và phân tích các hiện trạng, các số liệu điều tra qua các năm, sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, làm nổi bật các vấn đề môi trường của ngành chế biến thuỷ sản trên địa bàn Tỉnh.

Tìm hiểu quy mô sản xuất, loại hình chế biến cũng như cân bằng vật chất;

Lập phiếu điều tra tìm hiểu các giai đoạn và quy trình chế biến biến thủy sản đang áp dụng hiện nay;

Xác định các vấn đề ô nhiễm môi trường do chế biến thủy sản, xác định biên giới hệ thống môi trường cho quy trình chế biến thủy sản:

-       Ô nhiễm môi trường do nước thải của cơ sở sản xuất sinh ra trong quá trình chế biến và vệ sinh thiết bị;

-       Ô nhiễm môi trường do sản phẩm thừa trong quá trình chế biến;

-       Ô nhiễm môi trường do khí thải và mùi trong chế biến.

Áp dụng các quy định Việt Nam hiện hành về chất lượng nước thải, khí thải sau khi chế biến thủy sản. Đánh giá các mức độ ô nhiễm và tải trọng chất thải;

-       Đưa ra biện pháp giảm thiểu:

-       Đối với các cơ quan quản lý trung ương;

-       Đối với các cơ quan quản lý địa phương;

-       Đối với các cơ sở chế biến thủy sản.

So sánh các vấn đề môi trường, kỹ thuật, kinh tế trong quy trình chế biến thủy sản theo quy mô sản xuất và loại hình chế biến. Tìm kiếm quy mô nào tốt nhất về kinh tế - kỹ thuật – môi trường đảm bảo sự ổn định và bền vững lâu dài.

1.3           TỔNG QUAN TÀI LIỆU

-       Các thông tư, quyết định, nghị định, văn bản luật về môi trường cho các doanh nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu;

-       Số liệu thống kê thuộc niên giám thống kê tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cung cấp;

-       Số liệu điều tra, khảo sát. Các số liệu có giá trị trong phân tích, đánh giá thực trạng và đưa ra các biện pháp giảm thiểu…;

-       Số liệu từ các báo cáo giám sát, ĐTM,… do nhà máy chế biến thủy sảncung cấp;

-       Các bài báo, phân tích trên các tờ báo, tạp chí đáng tin cậy làm nguồn tài liệu tham khảo trong quá trình phân tích, đánh giá và đưa ra các biện pháp giảm thiểu cho nhà máy…

Báo cáo được trình bày trong 5 chương:

Chương 1: Giới thiệu chung

Chương 2: Tổng quan về ngành chế biến thủy sản ở Bà Rịa – Vũng Tàu

Chương 3: Phân tích các vấn đề môi trường do chế biến thủy sản ở Bà Rịa - Vũng Tàu

Chương 4: Phương pháp nghiên cứu

Chương 2

TỔNG QUAN VỀ NGÀNH CHẾ BIẾN THỦY SẢN Ở BÀ RỊA - VŨNG TÀU

2.1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU

2.1.1 Điều kiện tự nhiên

Vị trí địa lý

Bà Rịa - Vũng Tàu là 1 tỉnh miền Đông Nam Bộ. Lãnh thổ của tỉnh gồm hai phần: đất liền và hải đảo.

Bà Rịa - Vũng Tàu có địa giới hành chính chung dài 16,33 km với thành phố Hồ Chí Minh ở phía Tây, 116,5 km với Đồng Nai ở phía Bắc, 29,26 km với Bình Thuận ở phía Đông, Nam và Tây Nam là biển Đông.

Chiều dài bờ biển là 305,4 km với trên 100.000 km² thềm lục địa. Bà Rịa - Vũng Tàu có 5 huyện, trong đó có 1 huyện đảo, 1 thành phố, 1 thị xã. Bà Rịa - Vũng Tàu có 7 đơn vị hành chính: Thành phố Vũng Tàu, thị xã Bà Rịa và 4 huyện trên đất liền : Châu Đức. Tân Thành, Xuyên Mộc và Long Đất nằm ở kinh độ 107'05" Đông, vĩ độ 10'50" Bắc. Huyện Côn Đảo nằm ở kinh độ 106'35" Đông, vĩ độ 8'42" Bắc có 66 km bờ biển. Thềm lục địa rộng trên 100.000 km²

Bà Rịa - Vũng Tàu nằm trên trục đường xuyên Á, có hệ thống cảng biển, sân bay và mạng lưới đường sông, đường biển thuận lợi.

Các đường quốc lộ 51, 55, 56 cùng với hệ thống đường tỉnh lộ, huyện lộ là những mạch máu chính gắn kết quan hệ toàn diện của Bà Rịa - Vũng Tàu với các tỉnh khác trong cả nước và quốc tế.

Địa hình

Địa hình toàn vùng có xu hư­ớng dốc từ đất liền ra biển. Tuy nhiên ở sát biển vẫn có núi cao. Núi có độ cao cao nhất chỉ khoảng 500m. Phần đất liền (96% diện tích của tỉnh) thuộc bậc thềm cao nguyên Di Linh - vùng ĐNB, độ nghiêng từ Tây Bấc xuống Đông Nam, giáp biển Đông.

Quần đảo Côn Đảo (Huyện Côn Đảo) chiếm 4% diện tích tự nhiên cửa tỉnh; gồm 16 hòn đảo, trong đó có hòn đảo Côn Sơn lớn nhất, rộng 57,5 km2; cách Vũng Tàu 180 km (97 hải lý), cách TP Hồ Chí Minh khoảng 230 km và cửa sông Hậu 83 km.

Toàn tỉnh có hơn 3/4 đồi núi, thung lũng thấp, có trên 50 ngọn núi cao từ 100 m trở lên, khi ra biển tạo thành nhiều vụng, vịnh, mũi, bán đảo với nhiều cảnh quan đẹp (Bán đảo Long Sơn, bán đảo Vũng Tàu, vịnh Gành Rái, Kỳ Vân, mũi Hồ Tràm, vv,.....). Độ cao trên 400-500 m có núi Ong Trịnh, núi Chúa, Thánh Ong (Côn Đảo). Địa hình của tỉnh tập trung vào 4 loại đặc trưng: đồng bằng hẹp, các núi, gò đồi và thềm lục địa.

Khí hậu

Bà Rịa - Vũng Tàu nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, chịu ảnh hưởng của đại dương. Chế độ khí hậu nhiệt đới gió mùa thuộc vùng duyên hải Nam bộ (NB), gần xích đạo, nền nhiệt cao, ít phân hoá theo mùa. Tuy vậy khí hậu trong tỉnh cũng hình thành 2 mùa rõ rệt: mùa khô gần 5 tháng (tháng 12-tháng 4); mùa m­ưa gần 7 tháng (tháng 5/tháng II); trong mùa m­ưa, lượng mư­a chiếm trên 90% lượng mư­a cả năm. Lượng m­ưa năm đạt cao nhất 2.333 mm, tháng m­ưa nhiều nhất là tháng 6, 7 (đất liền) và 2.728 mm, tháng 10 (Công Đảo). Tổng số ngày m¬ưa khoảng 1 20- 140 ngày/năm. Ngoài Côn Đảo có lượng m­ưa trung bình năm cao hơn trong đất liền (2.207 mm so với 1 .528 mm). Số giờ nắng trong năm dao động trong khoảng 2.370 – 2.850 giờ và phân phối đều các tháng trong năm.

Nhiệt độ trung bình khoảng 27⁰C; sự thay đổi nhiệt độ của các tháng trong năm không lớn.

Nhiệt độ trung bình năm trong đất liền là 27⁰C, cao hơn ở Côn Đảo (26,9⁰C); nhiệt độ thấp nhất hàng năm cũng cao hơn (18⁰C) . Độ ẩm trong đất liền trung bình năm khoảng 82%; ở Côn Đảo thấp hơn (80%) và thấp nhất có thể đến 48%. Độ bốc hơi trung bình năm thấp hơn lượng m­ưa.

Có nhiều loại gió hoạt động, đổi chiều theo mùa. Gió thịnh hành là gió Đông Bấc, có tần suất 30-50% vào mùa Đông, và gió mùa Tây Nam có tần suất 60 - 70% vào mùa Hè. Tốc độ gió không cao, cực đại không v­ợt quá 30 m/s. Dông nhiều, tháng cao nhất là tháng 5 (có 20 ngày dông). ít bão. Nhìn chung, khí hậu Bà Rịa - Vũng Tàu mát mẻ, rất phù hợp với du lịch, thuận lợi cho phát triển các loại cây công nghiệp dài ngày (như tiêu, điều, cao su, cà phê) và cho phát triển một nền lâm nghiệp đa dạng.

Thổ nhưỡng

Với diện tích 197.515 ha, theo độ phì của đất, có thể chia đất đai Bà Rịa - Vũng Tàu ra làm 4 loại chính: Đất rất tốt, là loại đất có độ phì rất cao chiếm 19,60% diện tích tự nhiên, chủ yếu là đất phù sa và đất xám; Đất tốt chiếm 26,40%; đất trung bình chiếm 26,40%; còn lại tới 39,60% là đất xấu bị nhiễm phèn, mặn, đất xói mòn trơ sỏi đá.

Đánh giá các loại đất của Bà Rịa - Vũng Tàu cho thấy: nhóm đất có ý nghĩa lớn cho sản xuất nông – lâm nghiệp chiếm 60%, tỷ trọng này tương đối lớn so với nhiều tỉnh trong cả nước. Nhóm đất này bao gồm đất phù sa, đất xám, đất đen và đất đỏ vàng. Điều này cho phép tỉnh có thể phát triển một nền nông nghiệp đủ mạnh.

Ngoài ra, còn một tỷ trọng lớn đất không thuận lợi cho phát triển nông nghiệp bao gồm đất cát, đất nhiễm phèn, mặn, đất xói mòn…

Biển

Biển của tỉnh thuộc vùng biển Đông Nam bộ; có điểm mốc từ xã Bình Châu đến giáp Cần Giờ TPHCM và hòn đảo xa nhất thuộc Côn Đảo; bởi vậy có đầy đủ đặc tính của biển Đông Nam bộ (ĐNB).

Diện tích vùng đặc quyền kinh tế của biển ĐNB khoảng 297.000 km2, gấp trên 150 lần ( 150,37 lần) diện tích tự nhiên phần đất liền và hải đảo của tỉnh ( 1.975 , 1 5 km2 - NGTK tỉnh BRVT năm 2001). Độ sâu 50 m nước cách bờ 40-60 hải lý. Nền đáy bằng phẳng, ít dốc; chất đáy phổ biến là bùn, cát, vỏ sò, trong đó đáy bùn chiếm khoảng 50% diện tích. Tỉnh có 106 km chiều dài bờ biển (từ xã Bình Châu đến giáp Cần Giờ) và trên 110 km đ­ờng bờ ven đảo. Có 6 cửa lượng lạch. Có một quần đảo Côn Sơn ở ngoài khơi (l đơn vị huyện). Có vùng rạn khoảng 7,5 km2.  Biển ĐNB nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, có ảnh hưởng chế độ khí tượng hải văn, thiên về khí hậu xích đạo. Nhiệt độ trung bình của nước biển dao động 27,6 - 29,8('C, luôn cao hơn nhiệt độ không khí 1,5 - 3 độ; nồng độ muối trung bình 31 - 34%o (ppt) và có sự khác biệt theo mùa, vùng và tầng nước; đặc biệt sự khác biệt tập trung ở vùng nước cửa sông giữa mùa m­a và mùa khô chênh lệch 5 - 8%o.

Vùng biển chịu ảnh hưởng chủ yếu của 2 loại gió mùa Đông Bắc và TâyNam theo mùa rõ rệt, cường độ gió không cao, ít có bão xây ra (tần suất 4,2%/năm), hàng năm cho phép các tàu thuyền đánh cá hoạt động khoảng 250 ngày. Tuy nhiên, vùng biến này có nhiều dông nhất trong năm, trung bình 100 - 140 ngày dông/năm. Khi có bão xây ra thường đi kèm hiện tượng nước biển dâng cao 2 - 3 m, có hại tới các công trình ven biển. Thủy triều thuộc chế độ bán nhật triều không đều, biên độ triều 3 - 4 m; ảnh hưởng của thủy triều sâu vào đất liền 170 km đối với hệ thống sông Đồng Nai. Trong vùng biển có các vùng nước trồi, nước chìm, hình thành 5 bãi cá chính (Bắc Cù Lao Thu, Nam Cù Lao Thu, Côn Sơn, Cửa Sông Cửu Long, Ngư­ trư­ờng cá nối Vũng Tàu - Phan Thiết). Có 4 bãi tôm (Cù Lao Thu, Nam Vũng Tàu, cửa sông Cửu Long, Đông Nam mũi Cà Mau). Có 3 bãi mực, mực tập trung cao ở biển Phan Thiết và Vũng Tàu - côn Đảo.

Nguồn lợi thủy sản

Nguồn lợi giáp xác: ở vùng biển Việt Nam đã bất gặp 225 loài tôm thuộc 68 giống của 21 họ tôm biển khác nhau, trong đó, họ tôm he có số lượng loài đông nhất: 77 loài chiếm 34,22%. Biển Đông Nam bộ là nơi có nguồn lợi tôm lớn nhất Việt Nam, tập trung nhiều loài tôm có giá trị kinh tế cao. Năng suất tôm ở các mẻ l­ới đã có xu thế suy giảm, nhất là sau năm 1979 đến nay.

Động vật chân đầu Cephalopoda (mực): Biển Việt Nam có 53 loài động vật chân đầu, riêng vùng biển Đông Nam bộ chiếm 40 loài. Những loài có giá trị kinh tế là mực Ống và mực Nang các loại.

Lớp hai vỏ (Bivalvia): Biển Việt Nam xác định được 13 họ với 26 loài 2 mảnh vỏ trong đó có các loại có sản lượng khá lớn và có giá trị kinh tế cao như­ Trai Ngọc, Nghêu, Sò, Điệp....

Khu hệ hải sản của vùng biển quan hệ với phức hệ nhiệt đới, chịu ảnh hưởng của phức hệ đại d­ương và xích đạo nên thành phần loài cá, tôm, mực, đặc sản thể hiện khá đa dạng và phong phú.

Cá đã điều tra được 661 loài, 319 giống thuộc 138 họ, trong đó họ cá mối [mối vạch, mối thường] và họ cá khế [chủ yếu là cá nục] chiếm tỷ trọng cao về giống loại và cơ cấu sản lượng. Những loài có sản lượng trên 1% tổng sản lượng theo thống kê nhiều năm có tới 11 họ .

Tôm đã xác định được 35 loài thuộc 2 họ tôm he [Penaeidae] có 7 giống và họ tôm vỗ scyllarirdael có 2 giống. Trong số 35 loài tôm kể trên, số loài có giá trị kinh tế và xuất khẩu chiếm đến 50%. Nhiều loài cua, ghẹ có giá trị kinh tế cao, tập trung ở khu vực thềm các đảo và ven bờ.

Trong vùng biển Nam bộ (ĐNB và Tây Nam bộ) có 6 bãi cá; 5 bãi tôm; 3 bãi mực tốt nhất Việt Nam. Sáu bãi cá chính có tên là: Côn Sơn, cửa sông Tiền - sông Hậu, cù lao Thu, ng­ư  trư­ờng cá nổi, ngư­ trư­ờng biển Tây. Có 5 bãi tôm chính là: Cù Lao Thu, Nam Vũng Tàu, cửa sông Cửu Long, Đông Nam mũi Cà Mau, bãi tôm thuộc biển Tây.

Nguồn lợi thủy sản trong vùng nội đồng chủ yếu có ở các thủy vực sông, suối và một số láng trũng ngập nước trong mùa mưa. Tổng diện tích các loại mặt nước này không lớn; bởi vậy năng suất sinh học không cao. Các hồ thủy lợi đều có "chủ quản lý "; hầu hết các hồ có điều kiện nuôi cá đều đã được sử dụng, do đó sản lượng thủy sản thu hoạch được từ nó không thuộc diện khai thác tự nhiên mà thuộc về "vùng nước khoanh giữ hoặc có nuôi thủy sản".Theo các chuỗi số liệu tổng hợp, năm 1990 có sản lượng cao nhất cũng chỉ đạt khoảng 580 tấn và giảm xuống còn khoảng 300 tấn trong TK 1996-2002. Sản lượng khai thác được chủ yếu các loại cá tôm nhỏ phục vụ cho tiêu dùng nội địa và cải thiện bữa ăn.

2.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội

Dân cư

Dân cư­ có tổng số là 719.000 người, trong đó dân ở thành phố, thị trấn là 271.549 người.

-       Mật độ trung bình: 349,8 người/km2, riêng Vũng Tàu là 912,5 người/km²;

-       Dân tộc: Chủ yếu là người Việt, ngoài ra có các dân tộc khác như Hoa, Châu Ro, Mường, Tày;

-       Lực lượng lao động: Chiếm 51,56% số dân.  

Giáo dục

-       Mạng lưới trường lớp được sắp xếp, điều chỉnh và phát triển rộng khắp;

-       Xây được một số trường đạt chuẩn quốc gia, cải thiện một bước đáng kể hệ thống cơ sở giáo dục;

-       Đội ngũ cán bộ quản lý được tập trung đào tạo và nâng chuẩn;

-       Giáo viên ở các cấp học cơ bản đã được chuẩn hóa, khiến chất lượng giáo dục và kết quả học tập được nâng lên rõ rệt, học sinh giỏi ngày càng tăng.

Y tế

-       Sự ổn định và phát triển về mạng lưới tổ chức - nhân sự. Nền tảng cho việc tổ chức thực hiện thành công các nhiệm vụ chuyên môn;

-       Chất lượng các dịch vụ khám chữa bệnh và thực hiện y đức ở các tuyến được nâng cao;

-       Hoàn tất dự án phát triển chuyên khoa sâu cho hai bệnh viện Tỉn;

-       Đội ngũ công tác đào tạo thông qua giải pháp nâng cao số lượng và chất lượng và cán bộ giảng viên trường trung học y tế và bám sát việc thực hiện kế hoạch đào tạo 5 năm đã được phê duyệt;

-        Thông qua cơ chế đấu thầu thuốc cung cấp cho tất cả các đơn vị trong toàn ngành, giá thuốc và danh mục thuốc đã được kiểm soát chặt chẽ, tạo sự an tâm cho người bệnh.

Kinh tế - xã hội

Bà Rịa Vũng Tàu thuộc Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Hoạt động kinh tế của Tỉnh trước hết phải nói về tiềm năng dầu khí. Các mỏ dầu có giá trị thương mại lớn như: Bạch Hổ (lớn nhất Việt Nam), Rồng, Đại Hùng, Rạng Đông. Xuất khẩu dầu đóng góp một phần quan trọng trong GDP của Bà Rịa-Vũng Tàu.

Bà Rịa Vũng Tàu còn là một trong những trung tâm năng lượng, công nghiệp nặng, du lịch, cả

GDP bình quân đầu người năm 2010 không tính dầu thô và khí đốt ước đạt 5.872 đô la Mỹ (tăng 2,28 lần so với năm 2005)

Quy hoạch phát triển

-       Tập trung thực các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế;

-       Thực hiện tốt các nhiệm vụ về y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao và bảo đảm an sinh xã hội;

-       Tăng cường công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng, quản lý đất đai;

-       Chú trọng công tác quốc phòng, an ninh; thanh tra, khiếu nại tố cáo và phòng, chống tham nhũng, công tác cải cách hành chính.

2.2 HIỆN TRẠNG CHẾ BIẾN THỦY SẢN Ở TỈNH BÀ RỊA -  VŨNG TÀU

2.2.1 Vị trí, vai trò của ngành chế biến thủy sản ở Vũng Tàu

Tính đến năm 2001 tỉnh Bà Rịa-vũng Tàu có 7 đơn vị hành chính cấp Huyện, Thị, TP: Thành Phố Vũng Tàu, Thị xã Bà Rịa, các huyện: Tân Thành, Châu Đức, Long Đất, Xuyên Mộc, Côn Đảo (Huyện Đảo). Có 69 đơn vị cấp xã, ph­ường: 48 xã và 21 phường. Hiện tại Trung tâm hành chính của Tỉnh đặt tại TP Vũng Tàu; theo Quy hoạch sẽ chuyển về TX Bà Rịa trước năm 2005.

Tổng diện tích tự nhiên 1 .975, 15 Km2; dân số trung bình 841.543 người; mật độ dân số 426, 1 người/km2. Huyện Xuyên Mộc có diện tích lớn nhất 642,2 km2, huyện Côn Đảo có diện tích nhỏ nhất 75,2 Km2 và cũng có dân số và mật độ dân số nhỏ nhất (4.267 người, 56,8 người/kmz). Dân số và mật độ dân số lớn nhất là TP Vũng Tàu (224.018 người, 1.598,2 người/km2).

Tỷ lệ phát triển dân số năm 2001 là 14,74%o. Dân số trong độ tuổi lao động 505.258 người, tập trung nhiều nhất ở TP Vũng Tàu (145.757 người) và ít nhất ờ huyện Côn Đảo (3.129 người). Lao động đang làm việc trong khu vực Nhà n­ớc của thủy sản là 290 người (256 Nam và 34 nữ)

Giá trị tăng thêm theo giá cố định năm 1994 (GCĐ'94) của Thủy sản (ch­a kể lĩnh vực chế biến thủy sản tính trong công nghiệp chế biên) 414.338 triệu đ/25.090.217 triệu người của toàn tỉnh chiếm 1,65% kể cả dầu khí. Nếu không kể dầu khí chiếm 1 1,43% tỷ trọng của tỉnh BRVT (3.626.191 triệu đ) và chiếm 42,84% trong nhóm nông nghiệp (967.129 triệu đ).

Trong nội bộ ngành thủy sản (ch­a kể chế biến & tiêu thụ) giá trị sản xuất tính theo giá cố định 1994: từ 648.930 triệu đ/năm 1997 tăng lên 942.235 triệu đ/năm 2001 [Nguồn 11 t­ơng ứng chia theo các lĩnh vực sản xuất dịch vụ nh­ sau: Nuôi trồng thủy sản từ 9.875 triệu ờ tăng Lên 18.935 triệu ờ, chiếm 2,01% tổng giá trị sản xuất. Đánh bắt thủy sản từ 638.606 triệu ờ tăng lên 921.744 triệu ờ, chiếm 97,83% tổng giá trị sản xuất. Các hoạt động dịch vụ từ 449 triệu ờ lên 1 .556 triệu ờ, chiếm 0,17% tổng giá trị sản xuất . Chỉ số phát triển của năm 200 1 so với năm 1 996 (theo GCĐ ' 94) là 1 3 1 .92% . Tốc độ phát triển bình quân/năm là 5,06%. Năm 2001-2002: Tỷ trọng Khai thác 97,89% , trong đó QDĐC Công Đảo l,30%; Nuôi trồng thủy sản l,95%; Các hoạt động dịch vụ 0,17%.

Năm 2001 [Nguồn 11 Kim ngạch xuất khẩu thủy sản trực tiếp của tỉnh 46,3 triệu USD chiếm 40,08% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh (là 15,53 triệu USD). Thực tế ngành thủy sản tỉnh xuất được 66,05 triệu USD/2001 và 96,80 triệu Usd/năm 2002 (Nguồn: BC Sở Thủy sản BRVT).

2.2.2 Hiện trạng sự phát triển của ngành chế biến thủy sản

Vùng nguyên liệu cung cấp chủ yếu vẫn là trong tỉnh như­ Phước Tỉnh, Vũng Tàu... Ngoài ra còn có một số tỉnh khác cung cấp theo yêu cầu như­ Bình Thuận, Kiên Giang, Khánh Hòa... Hầu hết các doanh nghiệp chế biến thủy sản không có trạm thu mua mà chỉ mua qua trung gian nậu vựa.

Ước tính sản lượng nguyên liệu thủy sản có thể đư­a vào cho hoạt động chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh khoảng 25-30% tổng sản lượng thủy hải sản của tỉnh, trong đó cá chiếm tỉ trọng TB khoảng 78%, tôm chiếm khoảng 8%, thủy sản khác 14%. Năm 2002 ­ớc khoảng 45.800 tấn, trong đó chủ yếu vẫn là Cá. So với một số tỉnh thuộc ĐBSCL thì tỉ lệ này là cao do sản phẩm thủy sản chế biến ở Bà Rịa - Vũng Tàu chủ yếu là sản phẩm từ Cá khai thác, nuôi trồng còn rất ít. Cá từ khai thác rất lớn nhưng lượng cá có chất lượng không cao do kỹ thuật bảo quản lạc hậu và ngư­ trường đánh bắt khá xa.

Năng lực sản xuất: Thiết bị công nghệ Bà Rịa Vũng Tàu đa phần thiết bị đã cũ, một số doanh nghiệp đã có sự thay đổi về công nghệ hiện đại trong những năm gần đây tuy nhiên chư­a có sự đầu tư­ đồng bộ thống nhất. Có các thiết bị đông lạnh đông lạnh Block, Đông gió, Đông LQF, trong đó tỉ lệ  thiết bị đông IQF (2 dây chuyền) chiếm tỉ trọng thấp nhất khoảng 7,4% tổng công suất cấp đông, công suất đông gió khoảng 7 %, trong khi đó công suất đông Block chiếm tỉ trong khá cao 68,55% tổng công suất đông lạnh và 79% về số lượng máy  (cao hơn cả nước). ở thành phố Vũng Tàu có 51 doanh nghiệp với công suất 55.806 tấn/năm, bình quân công suất là 1.094,24 tấn cho một nhà máy (có 17 DNCBNN), tổng lao động là 8.597 người, bình quân lao động là 168,57 người cho một doanh nghiệp. Qui mô các doanh nghiệp chỉ ở mức trung bình.

Chế biến bột cá ở tỉnh đã có một số nhà máy hiện đại có qui mô công suất lớn. Ngoài ra một số doanh nghiệp còn lại có công suất nhỏ tập trung chủ yếu ở các huyện tập trung nguồn nguyên liệu. Theo thống kê năm 2002 tỉnh có 12 doanh nghiệp chế biến bột cá, trong đó Huyện Long Đất có 4 cơ sở CB Bột cá, Huyện Tân Thành có 3 cơ sở, thành phố Vũng Tàu 4 cơ sở , Huyện Xuyên Mộc 1 cơ sở.

Phần thủy sản còn lại sau khi đã dùng chế biến xuất khẩu sẽ đ­a vào chế biến và tiêu thụ nội địa. Lượng thủy sản này thường chiếm tỉ trọng lớn nhưng chất lượng không cao và thường có giá trị kinh tế không cao.

Ngoài việc tận dụng nguồn nguyên liệu tại tỉnh, hàng năm còn sử dụng hải sản của các tàu tỉnh bạn đến cặp cảng bán sản phẩm và nhận dịch vụ từ tỉnh. Sản lượng nhập tỉnh dao động trong khoảng 4.622 tấn/năm 1997, 18.869 tấn/năm 2000 và 11.984 tấn/năm 2002. Lượng thủy sản nhập tỉnh bình quân trong khoảng 10-20% tổng nhu cầu nguyên liệu CBTSNĐ.

2.3.3 Phân bố cơ sở chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh Vũng Tàu

Theo số liệu điều tra của Sở thủy sản Bà Rịa - Vũng Tàu năm 2002, trên toàn tỉnh có 162 cơ sở sản xuất và kinh doanh hàng thủy sản. Trong đó hình thức Doanh nghiệp t­ư nhân là 87 chủ yếu phân bố tập trung ở Vũng Tàu ( 40 cơ sở) và Long Đất (34 cơ sở ). Hình thức Công ty cổ phần là 14, chủ yếu là Vũng Tàu (8 Cty), Tân Thành (3 Cty) , Long Đất (2 Cty). Hình thức Cty TNHH có 60 Cty, trong đó thành phố VT có 33 cơ sở, H. Long đất có 9 cơ sở, TX. Bà Rịa 6 cơ sở.

Theo thống kê đến năm 2002 toàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có 24 nhà máy chế biến thủy sản đông lạnh thuộc doanh nghiệp nhà nước và 136 doanh nghiệp chế biến thủy sản ngoài quốc doanh. Tổng công suất thiết kế khoảng 63.600 tấn năm. Hầu hết các nhà máy chủ yếu tập trung ở thành phố Vũng Tàu (trong đó có 17 Doanh nghiệp Nhà nước). Số còn lại tập trung ở H. Long Đất, TX. Bà Rịa. Cơ sở sản xuất nước mắm trên địa bàn là 1 1 cơ sở với tổng công suất khoảng 16 triệu lít/năm. Ngoài ra còn một lượng lớn nước mắm được sản xuất trong dân ở dạng hộ gia đình thì ch­ưa có số liệu thống kê.

Chế biến thủy sản khô có công suất thiết kế là 11 .000 tấn/năm với sự tham gia của 22 cơ sở sản xuất. Chế biến bột cá và thức ăn gia súc hiện có 6 cơ sở tính đến tháng 5 năm 2002 với công suất thiết kế khoảng 44.000 tấn/năm.

2.2.4 Các tác động của hoạt động chế biến thủy sản đến môi trường

Số lượng nhà máy chế biến tại Bà Rịa - Vũng Tàu thực hiện quản lý chất lượng theo hệ thống tiêu chuẩn HACCP, ISO, GMP ... còn thấp. Một số đơn vị đã đạt tiêu chuẩn khi xuất hàng vào các thị trường Mỹ và EU, các đơn vị còn lại khi tham gia xuất hàng thường phải theo hình thức ủy thác. Một số nhà máy mới được xây dựng và trang bị trang thiết bị công nghệ tiên tiến đã đảm bảo các tiêu chuẩn. Tuy nhiên hiện nay có  một số nhà máy cũ cần phải cải tạo và nâng cấp  nhưng chư­a thể thực hiện được do đang chuẩn bị cho kế hoạch di dời ra khỏi thành phố Vũng Tàu.

Lực lượng cán bộ đã qua đào tạo về quản lý chất lượng sản phẩm tuy nhiên việc tổ chức thực hiện vào thực tế vẫn chư­a đồng bộ và chỉ diễn tiến ở một số doanh nghiệp có qui mô lớn.

Về quản lý môi trường theo hệ thống quản lý chất lượng ISO 14000 của các doanh nghiệp hầu như­ chư­a có. Các doanh nghiệp chỉ mới dừng lại ở việc đầu tư­ cho hệ thống xử lý nước thải, nhưng chưa đồng bộ và hoàn thiện. Chương trình đào tạo và áp dụng "sản xuất sạch hơn" trong ngành công nghiệp chế biến thủy sản được phổ biến và đang thực hiện ở một số doanh nghiệp. Môi trường là vấn đề mà các doanh nghiệp phải chú trọng, các doanh nghiệp phải lồng ghép việc giảm thải các chất ảnh hưởng đến môi trường ngay trong từng công đoạn của qui trình sản xuất theo việc thực hiện sản xuất sạch hơn.

Chương 3

PHÂN TÍCH CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG DO CHẾ BIẾN THỦY SẢN Ở VŨNG TÀU

3.1 QUY TRÌNH CHẾ BIẾN THỦY SẢN ĐÔNG LẠNH

Nhìn chung, công nghệ chế biến thuỷ sản đông lạnh ứng với các nguyên liệu, sản phẩm khác nhau thì có các công nghệ sản xuất khác nhau.

3.2 NGÀNH CHẾ BIẾN THUỶ SẢN VÀ VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG 

Hiện nay nước ta có hơn 300 cơ sở chế biến thuỷ sản trong đó khoảng 220 nhà máy chuyên sản xuất các sản phẩm đông lạnh phục vụ xuất khẩu có tổng công suất 200 tấn/ngày. Thiết bị và công nghệ tuy được đánh giá là có mức đổi mới nhanh so với các ngành công nghiệp khác nhưng so với thế giới vẫn bị coi là quá chậm. Đó là một trong những nguyên nhân tạo ra những tác động xấu cho môi trường. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường từ công nghiệp chế biến thuỷ sản là: nước thải, chất thải rắn và khí thải. Trong đó chủ yếu là nước thải và chất thải rắn do có thải lượng lớn và thành phần ô nhiễm hữu cơ cao, dễ chuyển hoá trong điều kiện tự nhiên tạo nên nhiều yếu tố bất lợi cho môi trường.

3.2.1  Chất thải rắn

Đặc điểm chung cho hầu hết các dạng công nghệ chế biến thuỷ sản là tổn hao nguyên liệu khá lớn do tỷ lệ phần không sử dụng được (đầu, xương, vây, vẩy, nội tạng,…) cho chế biến lớn. Vì vậy đã tạo ra một lượng lớn các phế liệu thuỷ sản từ quá trình sản xuất.

Đặc điểm chung của chất thải rắn: Phế thải từ các nguyên liệu thuỷ sản có thành phần chủ yếu là các hợp chất hữu cơ như protein, lipit, hydratcacbon,… Ngoài ra còn chứa các thành phần khoáng vô cơ, vi lượng và nước. Các vụn phế liệu thuỷ sản dễ bị phân huỷ bởi nhiều loại vi sinh vật làm phát sinh các hơi khí có mùi khó chịu, độc hại như Metan, Amoniac, Indol, Scatol,... gây ô nhiễm môi trường không khí và bất lợi cho sức khoẻ con người.

Số liệu điều tra năm 2002 cho thấy tổng lượng chất thải rắn (đầu, xương, da, vây, vẩy...) ước tính khoảng 200.000 tấn /năm trong đó lượng phát thải đối với các mặt hàng sản phẩm khác nhau thì khác nhau, cụ thể như được trình bày ở bảng 2.7.

Bảng 3.1 Lượng chất thải rắn trung bình cho một tấn sản phẩm thuỷ sản

Sản phẩm	Đơn vị	Lượng phát thải
Tôm nõn đông lạnh	Tấn	0,75
Cá Fillet đông lạnh	Tấn	0,6
Nhuyễn thể chân đầu	Tấn	0,45
Nhuyễn thể hai mảnh vỏ đông lạnh	Tấn	> 4
Nước mắm bã chượp	Tấn	0,3

(Nguồn: Bộ Thuỷ sản (2003), Báo cáo hiện trạng môi trường ngành thuỷ sản VN 2002)

Tình hình quản lý chất thải rắn hiện tại về cơ bản không là vấn đề đáng lo ngại đối với công nghiệp chế biến thuỷ sản nhưng vẫn cần thiết phải có những giải pháp đồng bộ, toàn diện để duy trì công tác ngăn ngừa, kiểm soát và sử dụng có hiệu quả nguồn phế liệu thuỷ sản.

3.2.2 Khí thải, tiếng ồn

-       Mùi hôi tanh:  Được tạo ra từ quá trình phân giải, phân huỷ các thành phần hữu cơ của nguyên liệu, phế liệu thuỷ sản. Mùi tanh của nguyên liệu tồn tại trong suốt quá trình chế biến, tập trung ở các bộ phận tiếp nhận và xử lý sơ chế sản phẩm, khu vực chứa phế liệu, các phương tiện thu gom chất thải…

-       Hơi Chlorine: Tạo thành trong quá trình sử dụng nước sạch có pha hoá chất Chlorine để khử trùng nguyên liệu, thiết bị, dụng cụ chế biến, nhà xưởng,…

-       Tác nhân lạnh rò rỉ: Có thể có vì trong nhà máy chế biến thuỷ sản sử dụng nhiều thiết bị lạnh để cấp đông, bảo quản, sản xuất nước đá. Khi đó các hơi độc chủ yếu là NH₃, CFC.

-       Điều kiện vi khí hậu : Môi trường làm việc của người lao động tại phần lớn các xí nghiệp CBTS thường có độ ẩm cao do sử dụng nhiều nước cho các công đoạn chế biến và khả năng thông thoáng bị hạn chế do yêu cầu cách ly để đảm bảo các điều kiện vệ sinh thực phẩm. Tùy theo loại hình công nghệ chế đảmn, môi trường vùng làm việc có thể có những chênh lệch lớn về nhiệt độ so với ngoài trời gây bất lợi cho sức khoẻ người lao động.

-       Tiếng ồn: Phát sinh từ thiết bị động lực như máy phát điện, máy lạnh, máy cưa,…Mức độ ô nhiễm nói chung không lớn, mang tính chất cục bộ.

3.2.3 Nước thải

Hầu hết các loại hình công nghệ CBTS đều có nhu cầu sử dụng nước khá lớn cho nhiều công đoạn: chế biến, bảo quản nguyên liệu và sản phẩm. Do vậy đã tạo ra một lượng lớn nước thải trong quá trình sản xuất. Lượng chất thải lỏng trong chế biến thuỷ sản được coi là quan trọng nhất. Mức ô nhiễm của nước thải từ các nhà máy chế biến tuỳ thuộc vào loại mặt hàng chủ yếu mà nhà máy đó sản xuất.

Theo quy mô và cơ cấu sản phẩm, lượng nước thải từ chế biến thuỷ sản đông lạnh lớn hơn rất nhiều so với các nhóm sản phẩm khác, chiếm tới 61,2% tổng lượng thải và có đủ thành phần tính chất đặc trưng cho nước thải của ngành chế biến thuỷ sản [16]

Nguồn phát sinh

Nước thải sản xuất trong chế biến thuỷ sản chiếm khoảng 85 – 90% tổng lượng nước thải và chủ yếu được tạo ra từ các quá trình sau:

-       Nước rửa trong công đoạn xử sơ chế, chế biến, hoàn tất sản phẩm.

-       Nước vệ sinh nhà xưởng, trang thiết bị, dụng cụ.

-       Từ các thiết bị công nghệ như: nước giải nhiệt, nước ngưng.

Tuỳ thuộc vào loại hình và trình độ công nghệ chế biến, đặc tính nguyên liệu và yêu cầu về chất lượng sản phẩm mà nước thải từ các nguồn phát sinh có sự khác biệt về thành phần, tính chất, lưu lượng cũng như chế độ thải nước. Nước thải từ chế biến sản phẩm đông lạnh, sản phẩm ăn liền, đồ hộp được tạo ra gần như liên tục từ hầu hết các công đoạn sản xuất, trong đó chủ yếu là từ xử lý nguyên liệu và chế biến sản phẩm; Nước thải từ chế biến đồ khô phần lớn tập trung ở khâu xử lý nguyên liệu; Chế biến nước mắm và bột cá, ngoài công đoạn rửa nguyên liệu còn tạo ra nhiều nước thải xả theo đợt từ vệ sinh định kỳ thiết bị máy móc. Riêng đối với sản xuất bột cá, còn phát sinh một lượng nước thải có hàm lượng hữu cơ rất cao từ công đoạn ép cá.

Nước thải sinh hoạt tại các cơ sở chế biến thuỷ sản thường chiếm từ 10 – 15% tổng lượng nước thải, được phát sinh ra từ quá trình phục vụ cho nhu cầu ăn, uống, tắm, rửa, vệ sinh… của người lao động.

Tải lượng ô nhiễm do các xí nghiệp chế biến thuỷ sản gây ra là rất lớn nếu không được xử lý nó sẽ làm tăng mức độ ô nhiễm môi trường trên sông rạch và xung quanh khu chế biến. Ô nhiễm nước thải chế biến thuỷ sản nhiều khi chưa nhận ra ngay do lúc đầu kênh rạch còn khả năng pha lỏng và tự làm sạch nước với lượng thải tích tụ ngày càng nhiều thì dần dần chúng làm xấu đi nguồn nước mặt sông, rạch, ao, hồ và cuộc sống khu dân cư xung quanh. Do tính khá nghiêm trọng như thế, mặc dù lợi ích kinh tế xã hội của ngành đem lại không nhỏ, nhưng muốn phát triển bền vững bảo vệ sức khoẻ nhân dân, người lao động và những người sản xuất ra nguyên liệu cho nhà máy thì bản thân các xí nghiệp phải áp dụng các biện pháp xử lý chất thải trước khi đưa vào nguồn tiếp nhận đạt tiêu chuẩn môi trường quy định. Mô hình cụm CN chế biến thủy sản sẽ hình thành hệ thống xử lý chất thải tập trung cho tất cả các doanh nghiệp chuyên ngành, đồng thời kiểm soát được nguồn thải, pháp triển bền vững ngành chế biến thủy sản. 

Chương 4

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

4.1 LẬP PHIẾU KHẢO SÁT

Đối tượng: các nhà máy/ cơ sở chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Tham quan 3 - 5 nhà máy/ cơ sở chế biến thủy sản thu thập thông tin, số liệu, tài liệu, và xem xét các hoạt động, tìm hiểu quy trình chế biến, quy trình xử lí nước thải, khì thải, chất thải rắn, vệ sinh thiết bị, lưu trữ và bảo quản sản phẩm trong các công đoạn chế biến sản phẩm của nhà máy/ cơ sở.

Nội dung: Phỏng vấn và phát các phiếu điều tra/questionare cho các công nhân viên tại cơ sở/ nhà máy khảo sát. Các câu hỏi trên phiếu khảo sát phải thể hiện đầy đủ thông tin cần thiết phục vụ cách tốt nhất cho đề tài.

Thời gian thực hiện: có thể gửi phiếu xuống công ty trước vài ngày khi tiến hành khảo sát trực tiếp nhà máy/ cơ sở hoặc trong quá trình đi tham quan nhà máy tiến hành hỏi các câu hỏi theo mẫu của bản khảo sát.

4.2 ĐẶT CÂU HỎI – PHỎNG VẤN

-       Phỏng vấn cán bộ Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu để có thông tin liên quan đến các nhà máy/ cơ sở phục vụ cho quá trình làm đề tài;

-       Phỏng vấn các nhà máy/ cơ sở chế biến thủy sản, tối thiểu 3 cơ sở với nội dung câu hỏi theo phiếu phỏng vấn các cơ sở may mặc đã chuẩn bị trước;

-       Phỏng vấn người điều hành/ quản lý hoặc chịu trách nhiệm các khâu trong nhà máy để có thông tin về số liệu, quá trình chế biến hay sản phẩm tạo thành…;

-       Phỏng vấn người công nhân trong nhà máy/ cơ sở để tìm hiểu rõ về quy trình sản xuất, kinh nghiệm trong các khâu chế biến,…

4.3  THAM KHẢO TÀI LIỆU

Tham khảo tài tiệu trên internet về quy trình chế biến thủy sản và xử lí nước thải, chất thải.

Đọc các bài sách báo, nghiên cứu cũng như các giáo trình, tư liệu liên quan đến đề tài để bổ sung kiến thức, đồng thời tìm hiểu thêm các phương pháp thực hiện đề tài:

-       Thu thập những thông tin tài liệu tổng quan về ngành thủy sản ở Vũng Tàu, hiện trạng vấn đềmôi trường của ngành;

-       Thu thập thông tin về 3 nhà máy/ cơ sở chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh Vũng Tàu mà nhóm thực hiện đề tài như quy mô sản xuất, công suất, nguyên liệu đầu vào, đầu ra, quy trình chế biến, hiện trạng ô nhiễm, tình hình nước thải, chất thải, khí thải và xử lí;

-       Thu thập tài liệu liên quan về xử lí nước thải, khí thải, chất thải ngành chế biến thủy sản và quá trình áp dụng sản xuất sạch hơn vào sản xuất.

4.4  PHÂN TÍCH XỬ LÍ SỐ LIỆU

Phương pháp phân tích hệ thống:

-       Phân tích hoạt động, khía cạnh, tác động…;

-       Phân tích công đoạn tác động nhất tới môi trường;

-       Phân tích nguyên nhân - hậu quả ;

-       Phân tích SWOT: điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và đe dọa bên trong và bên ngoài tác động tới sản xuất của nhà máy.

Phương pháp thống kê và xử lí số liệu:

-       Sử dụng trong quá trình thu thập, xử lí các số liệu về tình hình sử dụng nguyên liệu và lượng chất thải ra các chỉ tiêu ô nhiễm;

-       So sánh quy mô, laoị hình chế biến, nguyên liệu đầu vào và ra, thành phần, mức độ ô nhiễm của nước thải, khí thải, chất thải đầu ra và các biện pháp xử lí nước thải, khí thải, chất thải ở các nhà máy/ cơ sở chế biến ở Bà Rịa - Vũng Tàu cũng như trên thế giới.

Nhìn chung từ những thông tin thu thập được sau khi khảo sát, tiến hành:

-       Tổng hợp lại số liệu thu thập được;

-       Kiểm tra lại tính chính xác;

-       Phân tích số liệu;

-       Lập bảng thống kê;

-       Lập biểu đồ so sánh.